تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ ؛ مقایسهای جامع برای انتخاب هوشمندانهتر

در دنیای معاملهگری و بازارهای مالی، ابزارهای متنوعی برای کسب سود از نوسانات قیمت داراییها وجود دارد.
دو مورد از رایجترین و پرکاربردترین این ابزارها، معاملات CFD (قرارداد ما به التفاوت) و اسپرد بتینگ هستند که اگرچه در ظاهر شباهتهایی با یکدیگر دارند، اما از نظر ساختار، قوانین، نحوه مالیات و حتی نحوه پرداخت سود و زیان، تفاوتهای اساسی با هم دارند.
در این مقاله از ویوان وب، بهصورت جامع و شفاف به بررسی تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ میپردازیم تا معاملهگران بتوانند با درک بهتر، گزینه مناسبتری را با توجه به نیازها و شرایط خود انتخاب کنند.
تفاوت معاملات CFD و اسپرد بتینگ در بازار فارکس
اسپرد بتینگ (Spread Betting) و معاملات CFD (Contract for Difference) هر دو نوعی از مشتقات مالی هستند. این یعنی معاملهگران در بازار فارکس روی تغییرات قیمت داراییهای پایه (مانند سهام، کالاها یا ارزها) شرطبندی یا معامله میکنند، بدون اینکه مالکیت این داراییها را داشته باشند.
با وجود این شباهت، این دو نوع معامله از نظر ساختار، مالیات و دسترسی منطقهای تفاوتهایی دارند.
در واقع وقتی شما در بازاری مثل سهام، معامله میکنید مالکیت آن سهام را دارید اما عموما وقتی در بازار فارکس معامله میکنید اغلب روی معاملات cfd و اسپرد بتینگ در حال معامله هستید و این یعنی شما روی تغییرات قیمت معامله میکنید و هیچ مالکیتی رو آن ندارید.
به طور مثال، شما در سهام شرکت اپل روی نرم افزار متاتریدر معامله خرید باز میکنید؛ شما در واقع انتظار دارید که سهام اپل در آینده به سمت بالا حرکت کند و شما از این تغییر قیمت بهره ببرید ولی مالک سهام اپل نیستید.
بر عکس این موضوع فرض کنید شما روی سهام شرکت nvidia در متاتریدر یک معامله فروش باز میکنید که در واقع انتظار دارید سهام شرکت nvidia کاهش یابد.
معامله شما هر چند هم با مبلغ زیادی باشد روی سهام شرکت nvidia تاثیری ندارد زیرا شما دارای سهام این شرکت نیستید شما تنها ارزش سهام آن را پیش بینی کرده اید.
در همین مثال فرض کنید سهام nvidia سقوط میکند و معامله فروش شما به سود میرسد اما در همین حال سهامداران شرکت nvidia در امریکا دچار ضرر شده اند.
در واقع در معاملات cfd و اسپرد بتینگ ما هم از فروش و هم از خرید یا به عبارتی هم از بالا رفتن قیمت و هم پایین آمدن آن دارایی میتوانیم سود کنیم.
حال که مفهوم کلی معاملات cfd و اسپرد بتینگ را در فارکس متوجه شدیم در ادامه به طور مفصل به تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ میپردازیم.
اسپرد بتینگ چیست؟
قبل از اینکه وارد مبحث تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ شویم، ابتدا تعریف کاملی از آنها را ارائه میدهیم.
اسپرد بتینگ نوعی شرطبندی روی حرکت قیمت یک دارایی مالی است.
به جای خرید مستقیم سهام یا کالاها، معاملهگر پیشبینی میکند که آیا قیمت دارایی بالا میرود یا پایین میآید، بر اساس اسپرد (تفاوت بین قیمت خرید و فروش) که توسط کارگزار ارائه شده است.
در اسپرد بتینگ، معاملهگر مبلغی را بهعنوان سهم (Stake) برای هر واحد حرکت قیمت تعیین میکند.
اگر پیشبینی درست باشد، سود با ضرب تعداد واحدهای حرکت قیمت در مبلغ سهم محاسبه میشود. اما اگر پیشبینی اشتباه باشد و قیمت در جهت مخالف حرکت کند، ضرر به همان روش محاسبه میشود.
مثال زیر را در نظر بگیرید:
فرض کنید معاملهگری روی یک دارایی با قیمت پیشنهادی 110 شرط میبندد و برای هر واحد حرکت، 10 دلار سهم تعیین میکند.
– اگر قیمت به 130 برسد:
(130 – 110) × 10 = 200 دلار سود
– اما اگر قیمت به 100 برسد:
(100 – 110) × 10 = 100 دلار ضرر
معاملات CFD چیست؟
در این بخش از مقاله تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ، به بررسی مفهوم معاملات cfd با ذکر مثال میپردازیم.
معاملات CFD توافقی بین معاملهگر و کارگزار برای پیشبینی تغییرات قیمت داراییهای مختلف (مثل سهام، ارز یا کالاها) بدون مالکیت آن دارایی است.
این قراردادها دقیقا تغییرات قیمت دارایی پایه را منعکس میکنند و هیچگاه تاریخ انقضا ندارند.
اگر پیشبینی معاملهگر درست باشد، سود میکند و اگر اشتباه باشد، ضرر میکند. میزان سود یا ضرر به تعداد پیپها (واحدهای کوچک حرکت قیمت) بستگی دارد.
– برای اکثر جفتارزها، یک پیپ برابر با حرکت در چهارمین رقم اعشار (0.0001) است.
– اما برای جفتارزهایی که ین ژاپن ارز دوم آنهاست، پیپ در دومین رقم اعشار (0.01) محاسبه میشود.
ارزش هر پیپ با فرمول زیر محاسبه میشود:
(0.0001 / نرخ تبدیل جفتارز) × حجم معامله (لات) که در آن:
.0.0001 همان یک پیپ است ، نرخ تبدیل از روی چارت به صورت لحظه ای مشاهده میشود و حجم معامله هم که بر اساس لات محاسبه میشود و هر لات استاندارد برابر با 100.000 واخد از ارز پایه است.
مثال زیر توجه کنید :
اگر یک واحد از ارز پایه (ارز پایه همیشه ارز سمت چپ است به عنوان مثال وقتی میگوییم Eur/Usd یعنی یورو ارز پایه ما هست و اگر معامله خرید باز کنیم یعنی یورو را در مقابل دلار خریده ایم در واقع انتظار داریم ارزش یورو در مقابل دلار افزایش یابد) برابر با 0.9018 واحد ارز دوم باشد و معاملهگر از لات استاندارد (100,000 واحد) استفاده کند:
(0.0001تقسیم بر 0.9018) × 100,000 = 11.088
در این حالت، هر پیپ 11.088 واحد از ارز پایه ارزش دارد. یعنی اگر یک لات معامله روی این جفت ارز باز کنیم هر پیپ تغییرات حدود 11 دلار سود یا ضرر میشود.
سود یا ضرر با ضرب تعداد پیپهای حرکت قیمت در ارزش هر پیپ محاسبه میشود.
حال بر فرض اگر ما معامله خرید باز کنیم و در آن قیمت 20 پیپ به سمت بالا برود ما 20*11.088 برابر با 221.76 دلار سود کرده ایم.
بررسی تفاوت معاملات CFD و اسپرد بتینگ در بازار فارکس به طور جامع
با وجود اینکه هر دو روش مشتقات مالی هستند و امکان استفاده از اهرم (Leverage) و فروش استقراضی (Short Selling) را فراهم میکنند، تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ در بازار فارکس در موارد زیر وجود دارد:
ساختار معامله:
• در اسپرد بتینگ، معاملهگر مبلغی را بهعنوان سهم برای هر واحد حرکت قیمت تعیین میکند. سود و ضرر به تعداد واحدهای حرکت قیمت و مبلغ سهم بستگی دارد.
مثلا ما میگوییم به ازای هر واحد حرکت سهم به سمت بالا دلار10 شرط مبندیم. حال اگر 5 واحد به سمت بالا برود یعنی 50 دلار سود یا ضرر متقبل میشویم.
• در CFD، معاملهگر قراردادی میخرد که ارزش بازار دارایی پایه را نشان میدهد. سود و ضرر بر اساس تفاوت قیمت باز شدن و بسته شدن قرارداد برای هر لات محاسبه میشود.
در واقع در معاملات cfd دقیقا ارزش یا همان قیمت لحظه ای سهم را معامله میکنیم.
دسترسی منطقهای:
دیگر تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ در دسترسی منطقهای آنها است.
• اسپرد بتینگ عمدتاً در بریتانیا و ایرلند مجاز است.
• معاملات CFD در بسیاری از کشورها علی الخصوص ایران در دسترس است.
مالیات:
مالیات، دیگر تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ به این صورت است:
• طبق قوانین سازمان رفتار مالی بریتانیا (FCA)، اسپرد بتینگ نوعی قمار محسوب میشود. بنابراین، سود آن مشمول مالیات بر عایدی سرمایه یا مالیات تمبر نیست و ضررها هم قابل کسر از مالیات نیستند.
• اما CFD نوعی سرمایهگذاری تلقی میشود. سود آن مشمول مالیات است، ولی معاملهگران میتوانند ضررها را در اظهارنامه مالیاتی خود گزارش کنند.
در ایران هم جدیدا با بررسی ورودی و خروجی حساب ها به سمت گرفتن مالیات از این نوع درآمد هم در نظر گرفته شده است.
تاریخ انقضا:
دیگر تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ، تاریخ انقضای آنهاست.
• اسپرد بتینگ همیشه تاریخ انقضا دارد.
• قراردادهای CFD تاریخ انقضا ندارند.
ارز معامله:
ارز معامله را میتوان آخرین تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ دانست.
• اسپرد بتینگ همیشه با پوند بریتانیا انجام میشود.
• معاملات CFD معمولا با دلار آمریکا انجام میشوند.

کدام یک از قراردهای برای شما مناسب است؟
اسپرد بتینگ و معاملات CFD هر دو روشهایی با اهرم برای معامله در بازارهای مالی هستند.
اهرم میتواند سود را چند برابر کند، اما ضررها را هم افزایش میدهد. در صورت ضرر زیاد، ممکن است موجودی حساب معاملهگر منفی شود.
برای کاهش ریسک، ابزارهایی مثل حد ضرر (Stop-Loss) قبل از شروع معامله قابل استفاده است.
معاملهگرانی که به هر دو روش در کشورشان دسترسی دارند، باید اهداف، میزان ریسکپذیری و هزینههای معامله را در نظر بگیرند.
اسپرد بتینگ اغلب برای معاملهگران کوتاهمدت (مثل معاملهگران روزانه) جذاب است، چون ساختار هزینهای سادهای دارد؛ بدون کارمزد است و هزینهها در اسپرد لحاظ شدهاند.
برای شروع، معاملهگران معمولا پلتفرمهای تحت نظارت FCA را انتخاب میکنند که امنیت بیشتری دارند. همچنین، پلتفرمهایی با تنوع بازار بالا و پشتیبانی قوی برایشان اولویت دارد.
معاملات CFD برای معاملهگرانی که خارج از بریتانیا و ایرلند هستند یا به دنبال تنوع بازار بیشتر و ابزارهای پیشرفتهتر هستند، مناسبتر است.
CFD برای استراتژیهای کوتاهمدت و بلندمدت، تنوعبخشی به پرتفوی و محافظت از سرمایه (Hedging) گزینهای ایدهآل است.
در نهایت انتخاب بین این دو بستگی به نیازها، اهداف و موقعیت جغرافیایی شما دارد.
جمع بندی مطلب:
در پایان مقاله تفاوت معاملات cfd و اسپرد بتینگ، به این نتیجه میرسیم که هر دو از ابزارهای مشتقه مالی هستند که از طریق انها میتوان در بازارهای مالی که دسترسی آن برای همه امکان پذیر نیست معامله کرد.
بازاری مانند بازار سهام امریکا که فقط برای شهروندان امریکایی قابل معامله است را از طریق معاملات cfd و اسپرد بتینگ میتوان معامله کرد.
لازم به ذکر است که در معاملات cfd ما حق مالکیتی روی دارایی معامله شده نداریم و فقط روی ارزش آن معامله انجام میدهیم.
از مزایای دیگر معاملات cfd و اسپرد بتینگ توانایی کسب سود دو طرفه در بازار است یعنی شما هم از خرید و هم از فروش دارایی ها میتوانید کسب سود کنید، هم چنین وجود اهرم در این بازار میتواند سود شما را چند برابر کند که البته این مورد مانند شمشیری دو لبه است و میتواند ضرر شما را هم چند برابر کند.
در مجموع از طریق معاملات cfd و اسپرد بتینگ شما میتوانید روی بسیاری از دارایی ها معامله وکسب سود کنید.
دیدگاهتان را بنویسید