چت بات چیست و چه کاربردی دارد؟
با پیشرفت فناوری و گسترش استفاده از هوش مصنوعی در زندگی روزمره، چت بات‌ها به یکی از پدیده‌های پرکاربرد دنیای دیجیتال تبدیل شده‌اند. اگر تا به حال هنگام خرید از یک فروشگاه اینترنتی، سوالی از یک پنجره‌ی گفتگو در گوشه سایت پرسیده‌اید، احتمالاً با یک چت بات صحبت کرده‌اید.
اما چت بات چیست؟ چت بات یا Chatbot یک برنامه نرم‌افزاری است که می‌تواند با کاربران به‌صورت متنی یا صوتی گفت‌وگو کند. چت بات‌ها با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، توانایی پاسخگویی به سوالات کاربران را دارند و در بسیاری از وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها، شبکه‌های اجتماعی و خدمات پشتیبانی مشتری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در این مقاله از ویوان وب به‌صورت کامل با چت بات‌ها، نحوه عملکرد، انواع، کاربردها و تفاوت آن‌ها با دستیارهای صوتی آشنا می‌شوید. با ما همراه باشید.
چت بات چیست و چگونه کار می‌کند؟
چت بات چیست؟ به‌طور ساده، یک برنامه کامپیوتری است که می‌تواند مکالمه‌ای شبیه به انسان با کاربر داشته باشد. این برنامه با دریافت ورودی متنی یا صوتی از کاربر، آن را تحلیل کرده و بر اساس الگوریتم‌های مشخص یا هوش مصنوعی، پاسخ مناسب را تولید می‌کند.
برخی چت بات‌ها از الگوهای ثابت استفاده می‌کنند و تنها پاسخ‌های از پیش تعریف‌شده ارائه می‌دهند، اما چت بات‌های پیشرفته‌تری که از هوش مصنوعی مولد بهره می‌برند، قابلیت درک زبان طبیعی (NLP) و یادگیری از گفتگوهای قبلی را دارند.
فرآیند کلی عملکرد چت بات به این صورت است: ابتدا پیام کاربر دریافت میشود، سپس با استفاده از موتور زبان طبیعی تحلیل شده و نیت (Intent) کاربر شناسایی میشود.
پس از آن، بات براساس پایگاه دانش یا الگوریتم‌های یادگیری ماشینی، پاسخی تولید می‌کند. برخی از چت بات‌ها حتی قابلیت اتصال به دیتابیس‌ها یا APIهای خارجی را دارند تا اطلاعات دقیق‌تری ارائه دهند. در این مرحله، چت بات با استفاده از رابط کاربری، پاسخ را به کاربر نمایش می‌دهد.
همین روند باعث شده تا چت بات‌ها نقش مهمی در بهینه‌سازی تجربه کاربران ایفا کنند.
بیشتر بخوانید:
خانه هوشمند با اینترنت اشیا
انواع چت بات چیست؟
چت بات‌ها بسته به نحوه عملکرد و میزان هوشمندی، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. دو نوع اصلی آن‌ها عبارتند از:
چت بات‌های قانون‌محور
این نوع چت بات‌ها تنها می‌توانند پاسخ‌هایی را ارائه دهند که قبلاً توسط توسعه‌دهنده تعیین شده‌اند. آن‌ها معمولاً برای سوالات ساده و متداول در خدمات مشتری استفاده می‌شوند. مثلاً: “ساعت کاری شما چیست؟”
چت بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی
این بات‌ها از تکنولوژی NLP و الگوریتم‌های یادگیری ماشین استفاده می‌کنند تا بتوانند زبان طبیعی را درک کنند و حتی پاسخ‌های خلاقانه تولید کنند. این نوع چت بات مانند ChatGPT یا Google Bard، توانایی یادگیری و بهبود خودکار را دارند و مکالمات طبیعی‌تری با کاربران برقرار می‌کنند.
علاوه بر این، برخی چت بات‌ها به صورت ترکیبی (Hybrid) طراحی می‌شوند تا هم پاسخ‌های از پیش تعیین شده داشته باشند و هم از توانایی هوشمند بودن بهره ببرند. انتخاب نوع چت بات بسته به هدف، بودجه و نوع تعامل موردنظر تعیین میشود.
مزایا و معایب استفاده از چت بات چیست؟
چت بات‌ها با وجود محبوبیت بالای خود، هم مزایا و هم معایبی دارند. از مزایای اصلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
صرفه‌جویی در زمان و هزینه:
شرکت‌ها می‌توانند با استفاده از چت بات‌ها، پاسخگویی به مشتریان را به‌صورت ۲۴ ساعته و بدون نیاز به نیروی انسانی انجام دهند.
پاسخگویی سریع:
چت بات‌ها در لحظه پاسخ می‌دهند و نیازی به انتظار کاربر نیست.
قابلیت مقیاس‌پذیری بالا:
هزاران کاربر می‌توانند هم‌زمان از یک چت بات استفاده کنند.
افزایش رضایت مشتری:
پاسخ‌های فوری و دقیق باعث میشود کاربران تجربه بهتری از برند داشته باشند.
اما در کنار مزایا، معایبی نیز وجود دارد که به صورت زیر است:
درک محدود زبان انسانی:
چت بات‌ها ممکن است جملات مبهم یا پیچیده را درک نکنند.
عدم جایگزینی کامل با انسان:
در موارد پیچیده یا احساسی، حضور نیروی انسانی ضروری است.
هزینه توسعه چت بات‌های پیشرفته:
ساخت چت بات‌هایی با قابلیت هوش مصنوعی می‌تواند پرهزینه باشد.
بنابراین، قبل از استفاده از چت بات، باید نیازها و محدودیت‌ها را به‌دقت بررسی کرد.
کاربردهای رایج چت بات در کسب‌وکارها
سوال دیگری که در این زمینه مطرح میشود این است که کاربرد چت بات چیست؟ کاربردهای چت بات بسیار گسترده است و در صنایع مختلف جای خود را باز کرده‌اند.
در حوزه پشتیبانی مشتری، چت بات‌ها می‌توانند به سوالات پرتکرار پاسخ دهند، شکایات را ثبت کنند یا کاربران را به بخش‌های مرتبط هدایت کنند.
در بازاریابی دیجیتال، از چت بات‌ها برای پیشنهاد محصولات، ثبت‌نام در کمپین‌ها و حتی جمع‌آوری لیدهای فروش استفاده میشود.
در حوزه بانکداری و امور مالی، چت بات‌ها امکان استعلام مانده‌حساب، مشاهده تراکنش‌ها و راهنمایی درباره خدمات را فراهم می‌کنند.
همچنین در رسانه‌های اجتماعی، برندها از چت بات‌ها برای تعامل بیشتر با مخاطبان، ارسال پیام‌های خودکار و پاسخ به کامنت‌ها بهره می‌گیرند. حتی در حوزه آموزش، برخی پلتفرم‌ها از چت بات به عنوان دستیار یادگیری استفاده می‌کنند.
نکته کلیدی این است که چت بات می‌تواند تجربه مشتری را بهبود ببخشد، نرخ تبدیل را افزایش دهد و هزینه‌های عملیاتی را کاهش دهد، به شرطی که درست طراحی شده باشد.
تفاوت دستیار صوتی و چت بات چیست؟
یکی از سوالات رایج این است که تفاوت دستیار صوتی و چت بات چیست. در حالی که هر دو ابزارهایی برای تعامل هوشمند با کاربر هستند، تفاوت‌های کلیدی دارند.
چت بات‌ها بیشتر از طریق متن در وب‌سایت یا اپلیکیشن‌ها عمل می‌کنند، در حالی که دستیارهای صوتی مانند Siri، Google Assistant و Alexa از فرمان‌های صوتی استفاده می‌کنند.
چت بات معمولاً برای پاسخ به سوالات مشخص در قالب متن طراحی میشود و بیشتر در حوزه‌هایی مانند خدمات مشتری، تجارت الکترونیک یا سیستم‌های آموزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در مقابل، دستیار صوتی بیشتر به عنوان یک ابزار چندمنظوره برای انجام کارهایی مثل تماس گرفتن، پخش موسیقی، تنظیم یادآور و جستجوی اینترنتی عمل می‌کند.
از نظر فناوری، دستیارهای صوتی به تشخیص صوت و پردازش زبان طبیعی پیشرفته‌تری نیاز دارند، اما هر دو ابزار بر پایه فناوری‌های مشابه مانند NLP و یادگیری ماشین ساخته شده‌اند.
انتخاب بین این دو بستگی به نوع تجربه‌ای دارد که شما قصد دارید به کاربران ارائه دهید.
جمع‌بندی مطلب؛ آینده چت بات‌ها به کجا می‌رود؟
در دنیای دیجیتال امروز، چت بات‌ها دیگر یک ابزار لوکس نیستند، بلکه به یک ضرورت تبدیل شده‌اند. از پاسخگویی سریع گرفته تا خودکارسازی فرآیندها، چت بات‌ها مزایای بی‌شماری دارند. آینده این فناوری نیز بسیار روشن است.
با پیشرفت روزافزون هوش مصنوعی و یادگیری عمیق، چت بات‌ها به سمت انسانی‌تر شدن و تعاملات طبیعی‌تر حرکت می‌کنند.
به گفته IBM ، «تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۸۰٪ تعاملات خدمات مشتری توسط چت بات‌ها انجام خواهد شد.» همچنین در گزارش Salesforce آمده است: «۷۷٪ مشتریان بر این باورند که برندهایی که از چت بات استفاده می‌کنند، خدمات سریع‌تر و قابل اعتمادتری ارائه می‌دهند.»
در نهایت، اگر هنوز کسب‌وکار شما از چت بات بهره نمی‌برد، اکنون بهترین زمان برای شروع است. فراموش نکنید که در پاسخ به این سؤال کلیدی که چت بات چیست، آنچه اهمیت دارد، نه فقط تعریف، بلکه شناخت قدرت تحول‌آفرین آن در دنیای امروز است.
دیدگاهتان را بنویسید